"Về hội Lim" – Sợi dây kết nối tri kỷ
Năm 2005, bài thơ Về hội Lim tôi viết tặng NSND Thuý Hường được Báo Văn Nghệ đăng tải. Khi nhạc sĩ Tuấn Phương – Trưởng phòng Ca nhạc, Ban Văn nghệ, Đài Truyền hình Việt Nam – ngỏ ý phổ nhạc bài thơ, anh đã trăn trở và quyết định giới thiệu tôi với nhạc sĩ Lê Minh, người mà anh mô tả là "đắm đuối với quan họ".
Lần đầu gặp mặt, tôi và Lê Minh chỉ trò chuyện qua loa. Nhưng một tuần sau, trong cơn mưa ngập lụt Hà Nội, Lê Minh bất ngờ gọi điện:
- Chào Thắng! Mình phổ xong Về hội Lim rồi. Qua nhà mình nghe thử nhé!
Tôi đáp:
- Nghe ổn không anh?
Anh tự tin:
- Mình nghĩ hay đấy!
Ca khúc này sau đó được Đài Truyền hình Việt Nam giới thiệu trong chương trình Tác phẩm mới và nhanh chóng được nhiều ca sĩ nổi tiếng thể hiện. Từ đó, tôi và Lê Minh trở thành bạn tri kỷ như được sắp đặt bởi tạo hóa. Đến nay, tình bạn ấy đã kéo dài gần 20 năm.
Cuộc đời và hành trình âm nhạc của nhạc sĩ Lê Minh
Lê Minh sinh năm 1947 tại thôn Cẩm Tú, xã Đông Hoàng, huyện Đông Sơn, Thanh Hoá. Xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo, anh đã học kéo đàn nhị từ năm 8-9 tuổi nhờ người anh rể. Được chọn vào đội văn nghệ thôn, rồi lớn lên tham gia bộ đội thông tin, Lê Minh dần hoàn thiện khả năng chơi nhạc cụ như guitar, accordion và piano.
Trong thời gian công tác tại Đoàn Nghệ thuật Binh chủng Thông tin Liên lạc, anh đồng hành với nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như nhà thơ Nguyễn Duy, nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha, họa sĩ Đặng Trường Lưu, và nghệ sĩ Huy Tiến. Sau khi rời quân ngũ năm 1980, Lê Minh về công tác tại Sở Văn hóa Thông tin Hà Tây. Để lo cho gia đình với vợ và ba con, anh làm đủ nghề và hiện là một giáo viên dạy piano mát tay.
Các con của anh đều tốt nghiệp Nhạc viện Hà Nội, trong đó, cháu trai Lê Vân là một nhạc sĩ và nhạc công piano có tên tuổi.
Sự nghiệp âm nhạc – Nhẹ nhàng nhưng sâu lắng
Lê Minh sáng tác không nhiều, chỉ khoảng 100 tác phẩm, nhưng mỗi ca khúc đều mang phong vị đặc trưng riêng. Tên tuổi của anh bắt đầu được chú ý với ca khúc Lời ru (phổ thơ Hoàng Hạnh), rồi đến Về hội Lim. Những tác phẩm của anh không ồn ào nhưng như những cơn mưa giao mùa, nhẹ nhàng mà thấm sâu.
Một điều đáng trân trọng ở Lê Minh là sự chân thành và cả nể, đôi khi khiến anh gặp nhiều khó khăn. Có lần, dù từng mâu thuẫn với một người bạn trong giới văn nghệ, anh vẫn phổ nhạc bài thơ Khách đến chơi nhà của người ấy, tạo nên một ca khúc đậm chất quan họ. Hai người sau đó gặp nhau, ngồi uống rượu và lặng lẽ nghe nhạc, bỏ qua những hiềm khích cũ.
Lê Minh không ngại làm mới những điều cũ. Anh đã thành công với các tác phẩm như Tập tầm vông, Hết giận rồi thương, Khách đến chơi nhà... Những ca khúc của anh, dù giản dị, lại dễ dàng chiếm trọn trái tim người nghe.
Người nghệ sĩ của dân gian và sự dung hòa vùng miền
Lê Minh là hiện thân của sự hòa quyện giữa dân gian và hiện đại. Anh không chỉ viết nhạc mà còn mang cả linh hồn của từng vùng đất vào sáng tác. Từ quan họ Bắc Ninh đến âm hưởng Huế hay sự luyến lưu của xứ Nghệ, mỗi tác phẩm của Lê Minh đều như làn gió mát lành, khiến người hát dễ hay và người nghe dễ thấm.
Với gần 20 năm tri kỷ, tôi luôn cảm thấy may mắn khi được đồng hành cùng một nghệ sĩ như Lê Minh – một người bình dị nhưng sâu sắc, đa cảm mà tràn đầy sự dung hòa văn hóa dân tộc
