Năm 1951, sau khi Đại tướng Pháp De Tassigny mở các chiến dịch truy quét Việt Minh ở đồng bằng Bắc bộ bị thất bại, căn cứ kinh nghiệm và thành tích từ chiến dịch biên giới 1950, Trung ương và Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) quyết định phương hướng có lợi nhất trong thời cơ này là mở chiến dịch lên chiến trường miền núi. Ngày 17/7/1952 Trung ương quyết định thành lập khu Tây Bắc gồm 4 tỉnh: Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu, Sơn La với diện tích 44.300km2 và dân số 44 vạn người.